Gipuzkoa

ORRIAREN EDUKI NAGUSIA

Gipuzkoako jai interesgarriak

Gipuzkoako jaien egutegia urte osoan zehar zabaltzen da. Gipuzkoan jai asko ospatzen dira baina ondokoak nabarmentzekoak dira:

Hondarribian, uztailaren 25ean urtero itsasoko abade eta alkatea aukeratzen dira. Kofradeko kideekin batera bere buruan kutxa bat daraman neska bat doa, kofradiako egoitzatik parrokiaraino, eta itzuli egiten da. Ibilbidearen amaiera neskak birak ematen ditu bere buruaren inguruan, kutxa gainean duela, eta horrek inguruko jendearen alaitasuna dakar.

Getarian, lau urtetik behin, abuztuaren 6an Juan Sebastian Elkanoren etorrera ospatzen da, Getarian jaio zena eta Magallaesen espedizioan abiatu zena. 1124 egun geroago lehendabiziko bira eman zion munduari. IV. urteurrenetik, 1922tik ospatzen da.

Donostiako jai-egutegia San Sebastian patroiaren eguneko Danborradaren inguruan antolatzen da. Urtarrilaren 20ko gauerditik urtarrilaren 21eko gauerdiraino, 24 ordutan zehar, hiriak danborrari askok hiri osoan zehar jotako San Sebastian martxaren erritmoa jarraituko du. Urtarrilaren 20ko goizean ospatzen den haurren danborrada gertaera gogoangarria da donostiar guztientzat.

Kaldereroak, eta Iñudes eta Artzaiak konpartsak inauteria iragartzen dute. San Joan bezpera ez soilik Donostian baizik eta Gipuzkoa osoan ospatzen den jaia da. Karmen Amaren egunean, uztailaren 16an, hiriak arrantzaleak omentzen ditu kaian hainbat joku, herri kirolak, dantzak eta abar antolatuz.

Abuztuan zehar Donostiak Aste Nagusia ospatzen du, probintzia osoaren jai-gune bihurtuz. Jarduera ugari antolatzen dira: kirolarekin, folklorearekin, musikarekin lotutakoak, eta nabarmendu beharrekoak dira, jakina, su artifizial ezagunak. Abuztuaren 31n merezi du gauerdian izen bereko kaletik pasatzea, ikuskizun paregabea ikusteko aukera dago. Kale osoa kandelek argiztazen dute, 1813. sutea gogoraraziz.

Irailean hirian Euskal Jaiak ospatzen dira, ospakizunez betetako hamabost egun. Besteak beste, Kontxako badian estropadak ikus daitezke.

Abenduak 21ean, Konstituzioko plazan Santo Tomaseko azoka ospatzen da, barazkien lehiaketarekin eta txistorren dastaketarekin. Abenduaren 24an (Eguberri bezperan) nagusi nahiz gaztetxoen koruak hirian zehar ibiltzen dira Eguberria iragarriz. Olentzeroren jaia da.

Nagusiki Bidasoa eskualdean ospatzen diren alardeak oso jai adierazgarriak dira Gipuzkoako jai-egutegian. Arma-alardeak gizonak gerrarako prestatzeko beharretik sortu ziren. Heziketa militarra, urtean behin, gure probintziako herriek horrela defentsarako prest zeuden soldadu-konpainiak mantentzeko egiten zuten. Fronte ezberdinetan tropa horien ekintza, garaipen edo parte-hartzeetatik sortu ziren Hodnarribian eta Irungo alardeak, egundokoak eta jendetsuak.

Hondarribiak irailaren 8an alarde zaratatsu eta ikusgarri batekin ospatzen du 1639an Guadalupeko Ama Birjinari egindako otoitza ezarritako setioaren gainean izandako arma-garaipenarengatik eskerrak emanez. Hogei konpainiatan sartutako hogei partaide kale eta plazetan barrena doaz tiro, danbor, xirula eta abarren artean. Eguerdi aldera Guadalupeko santutegira igotzen dira, Jaizkibel mendira, bertan jaia jarraituz eta arratsaldean herrira itzuliko dira, bertan jarraituko dituzte deskargak. Ikusteko modukoa da Atxeros konpainia, buru gainean ardi-larruz egindako txano ikusgarriak baitaramatzate.

Irunek bere alardea San Martzial egunean (ekainaren 30ean) ospatzen du eta Hondarribiakoa bezala jende askok parte hartzen du. Milaka eskopetak aldi berean egiten dute tiro "Jeneralak" agindua ematen duenean, ikusleei sentipen piloa biziaraziz.